ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΟΡΤΣΑΚΗΣ
Βουλευτής Επικρατείας - ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων
προς
τον Υπουργό Οικονομικών
κύριο Ευκλείδη Τσακαλώτο

Θέμα: Αποζημίωση ασφαλισμένων της εταιρίας ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ

Αθήνα, 7 Σεπτεμβρίου 2017

Η ασφαλιστική ανώνυμη εταιρία με την επωνυμία «ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΩΝ», που ιδρύθηκε το 1944 στην Αθήνα, έπαψε να λειτουργεί, κατόπιν ανάκλησης της άδειας σύστασης και λειτουργίας της τον Σεπτέμβριο του 2009, λόγω του ζημιογόνου τρόπου διοίκησής της και της πλημμελούς εποπτείας από το ελληνικό δημόσιο, με απόφαση της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης. Με την ίδια απόφαση της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης με αριθμό156/ 21.9.2009, η εταιρία τέθηκε σε ασφαλιστική εκκαθάριση, εξαιρουμένου του χαρτοφυλακίου ζωής.
Δεκάδες χιλιάδες ασφαλισμένοι της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ περιήλθαν σε οικονομική ανασφάλεια, εισήλθαν σε ατέρμονες δικονομικούς αγώνες και πολλοί δεν κατάφεραν να συμπεριληφθούν στην κατάσταση δικαιούχων απαιτήσεων από ασφάλιση ζωής, υφιστάμενοι σοβαρή οικονομική ζημία. Ως κυριότεροι λόγοι για τη μη συμπερίληψή τους αυτή, προβλήθηκαν: η μη τήρηση των σχετικών προθεσμιών εκ μέρους τους, η μη συμπλήρωση τριετίας από την έναρξη των συμβολαίων μέχρι την ανάκληση της άδειας της εταιρίας και η ιδιαίτερη φύση των συμβολαίων που έχουν συνάψει με την εταιρία (ζήτημα ιδίως προέκυψε με τα ασφαλιστήρια συμβόλαια ΑΣΠΙΣ ASSET με κωδικό παροχής ΑΑ2, τον οποίων η εγκυρότητα ως ασφαλιστηρίων ζωής αμφισβητήθηκε από τους Εκκαθαριστές της εταιρίας).
Η παράβαση διατάξεων της ασφαλιστικής νομοθεσίας από την ασφαλιστική επιχείρηση σχετικά με την τήρηση των ασφαλιστικών αποθεμάτων ή τη μη συμπλήρωση τριετίας μέχρι την ανάκληση της λειτουργίας της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ από προφανή υπαιτιότητα της ασφαλιστικής επιχείρησης δεν επιτρέπεται να επηρεάσει τη θέση των ασφαλισμένων και την απαίτηση προς κάλυψη της ζημίας τους από το Εγγυητικό Κεφάλαιο Ζωής. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, ερμηνεύοντας τις διατάξεις του Ν.Δ. 400/1970, έχει κατ’ επανάληψη κρίνει (ΣτΕ 3306/2013, 2540/2011, 2142/2010, 1062/1998, 3075/2002, 744/2005 κ.α.) ότι με το ως άνω Ν.Δ. για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις ασφάλισης επιβάλλεται στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, προς εξυπηρέτηση του σκοπού της προστασίας και εξασφάλισης των συμφερόντων των ασφαλισμένων (άρθρο 1 παρ. 3 του Ν.Δ. 400/1973) σειρά ειδικών υποχρεώσεων. Η παράβαση των υποχρεώσεων αυτών από την ασφαλιστική επιχείρηση δεν επιτρέπεται να έχει δυσμενείς συνέπειες σε βάρος των ασφαλισμένων.

Σύμφωνα με το Σύλλογο Ζημιωθέντων από την ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ, τα όργανα της εκκαθάρισης της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ αγνόησαν την υπ’ αριθμό 3783/2014 απόφαση του Συμβουλίου ης Επικρατείας σχετικά με την ευθύνη του Δημοσίου λόγω πλημμελούς άσκησης κρατικής εποπτείας σε ασφαλιστικές επιχειρήσεις (πρότυπη Δίκη για την υπόθεση της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ), που έκρινε ότι η ευθύνη του Δημοσίου δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με βάση τις διατάξεις του άρθρου 105ΕισΝΑΚ, διότι οι ιδιαιτερότητες της κρατικής αυτής δραστηριότητας, σε συνδυασμό με το αβέβαιο του αποτελέσματος του σχετικού ελέγχου, διαφοροποιούν ουσιωδώς τη δραστηριότητα αυτή της διοίκησης από τις λοιπές κρατικές δραστηριότητες, αλλά επιβάλλεται να αντιμετωπιστεί με βάση ένα ειδικό μηχανισμό αποζημίωσης των ασφαλισμένων ασφαλιστικών επιχειρήσεων. O Σύλλογος Ζημιωθέντων υποστηρίζει ότι ο προβλεπόμενος στο Ν. 3867/2010 μηχανισμός αποζημίωσης αποτελεί τη μοναδική ουσιαστική διέξοδο για τους ασφαλισμένους προς αποκατάσταση της ζημίας τους. Επισημαίνει, επίσης, ότι το ίδιο το ανώτατο δικαστήριο έχει δεχθεί ότι προκειμένου να ικανοποιηθεί η συνταγματική επιταγή του άρθρου 4 παρ. 5 του Συντάγματος επιβάλλεται να μην μείνει άνευ αποκατάστασης η ζημία που τυχόν προκαλείται σε ασφαλισμένους ασφαλιστικής επιχείρησης από πλημμελή άσκηση εποπτείας (ΣτΕ Ολομέλεια 1501/2014). Κατά τον Σύλλογο, ακόμη, οι Εκκαθαριστές ερμήνευσαν εις βάρος των ασφαλισμένων τις διατάξεις του Ν.Δ. 400/1970 και του Ν. 3867/2010, με συνέπεια τον άδικο αποκλεισμό πολλών ασφαλισμένων από την αποζημίωσή τους.

Τέλος, με την, από 28-12-2015, απάντηση του Επόπτη Εκκαθάρισης και του Εκκαθαριστή της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ στην, υπ’ αριθμό 728/17.12.2015, αναφορά του Βουλευτή κ. Χ. Σταϊκούρα, τα όργανα της εκκαθάρισης της εταιρείας ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ δεσμεύτηκαν εγγράφως ότι θα συνδράμουν τους ασφαλισμένους που ενδιαφέρονται να ασκήσουν ανακοπή για να ενταχθούν στην Κατάσταση Δικαιούχων Απαιτήσεων και δήλωσαν πως δεν θα αντιλέξουν εφόσον υπάρχει συμφωνία ως προς το ποσό της επαληθευμένης απαίτησης και εφόσον ο μόνος λόγος μη περίληψης της απαίτησης στην κατάσταση δικαιούχων είναι η μη προηγηθείσα αναγγελία. Παρόλα αυτά, κατά το Σύλλογο Ζημιωθέντων από την ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ, τα όργανα της εκκαθάρισης όχι μόνο δεν τήρησαν τις έγγραφες δεσμεύσεις τους, αλλά παραστάθηκαν στις εκατοντάδες ασκηθείσες ανακοπές ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών και αντιδίκησαν με χιλιάδες ασφαλισμένους.
Ο κύριος Υπουργός παρακαλείται να απαντήσει στα ακόλουθα ερωτήματα:

1) Πόσες απαιτήσεις ασφαλισμένων της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ έχουν ικανοποιηθεί και πόσες δεν έχουν ικανοποιηθεί; Ο κ. Υπουργός παρακαλείται να καταθέσει τα σχετικά στοιχεία.
2) Για ποιον λόγο τα όργανα της εκκαθάρισης όχι μόνο δεν τήρησαν τις έγγραφες δεσμεύσεις τους που απορρέουν από την από 28-12-2015 απάντηση του Επόπτη Εκκαθάρισης και του Εκκαθαριστή της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ στην υπ’ αριθμό 728/17.12.2015 αναφορά του Βουλευτή κ. Χ. Σταϊκούρα ότι θα συνδράμουν στους ασφαλισμένους που ενδιαφέρονται να ασκήσουν ανακοπή για να ενταχθούν στην Κατάσταση Δικαιούχων Απαιτήσεων και ότι δεν θα αντιλέξουν εφόσον υπάρχει συμφωνία ως προς το ποσό της επαληθευμένης απαίτησης και εφόσον ο μόνος λόγος μη περίληψης της απαίτησης στην κατάσταση δικαιούχων είναι η μη προηγηθείσα αναγγελία, αλλά αντιδίκησαν με χιλιάδες ασφαλισμένους;
3) Πώς πρόκειται το Υπουργείο Οικονομικών να διασφαλίσει την αποζημίωση των ασφαλισμένων της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ που, σύμφωνα με το πνεύμα του Ν. 3867/2010, δικαιούνται να αποζημιωθούν;
4) Ο Ν. 3867/2010 (Εποπτεία Ιδιωτικής Ασφάλισης, Σύσταση εγγυητικού κεφαλαίου ιδιωτικής ασφάλισης ζωής, οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών) αντιμετωπίζει ικανοποιητικά το ζήτημα αποζημίωσης ασφαλισμένων εταιρίας που παύει να λειτουργεί; Αν όχι, ο κ. Υπουργός σκοπεύει να αναλάβει πρωτοβουλία να τροποποιηθεί ο νόμος αυτός;

Ο ερωτών Βουλευτής

Θεόδωρος Π. Φορτσάκης
Βουλευτής Επικρατείας ΝΔ